15-Sep-2016

De mensheid groeit: steeds sneller!

Ik wilde dit blogartikel wijden aan dankbaarheid; vertellen dat we zo waanzinnig veel redenen hebben om dankbaar te zijn; dat we leven op een plaats en in een tijd die qua welvaart, vrede, vrijheid en veiligheid volstrekt precedentloos is in de wereldgeschiedenis; dat de metafoor van het half volle en het half lege glas, voor ons allang niet meer opgaat: het glas is 95% vol en maar 5% leeg.
Maar toch, ik kon de dankbaarheid wel bedenken, maar het lukte me niet die echt te voelen. En dan voelt het niet goed om een juichend verhaal over dankbaarheid te schrijven.

Wat is het toch dat ons er vaak van weerhoudt volop dankbaar te kunnen genieten van alle schoonheid, weelde en vrijheid die ons gegeven is?

Op zich is het niet zo gek dat we wat meer focus hebben op onvervulde verlangens dan op degene die al wel vervuld zijn. Ik denk dat onze verlangens de richtingaanwijzers van onze ziel zijn, die ons misschien niet rechtstreeks naar het geluk (=liefde) sturen, maar wel op een weg langs alle dingen die we daarvoor nog te leren hebben. Onze verlangens geven ons richting en energie om die dingen te doen die we in dit leven te doen hebben.
Maar vaak verliezen we de dankbaarheid voor wat ons al wel gegeven is daarbij helemaal uit het oog, en dat zou toch niet nodig moeten zijn.

Er zijn mensen die denken dat onze welvaart ons van ons geluk berooft, omdat we daardoor te veel op het materiele gefocust zouden zijn, waardoor de dingen waar het echt om gaat te weinig aandacht krijgen, en die bijvoorbeeld ontkerkelijking zien als een symptoom van dat morele verval.

De toegenomen welvaart heeft ons echter juist een aantal heel belangrijke immateriële verworvenheden opgeleverd.

• Door de toegenomen welvaart hebben en nemen veel meer mensen de ruimte om dat te doen wat ze echt belangrijk vinden.
• De toegenomen welvaart zorgt er ook voor dat mensen niet meer uit financiële noodzaak in een destructieve relatie gevangen blijven. Toegenomen echtscheidingen een teken van moreel verval? Voor mij is het een teken van het steeds meer volwassen worden van de mensheid. Het is mooi dat de Kerk en de staat niet meer dicteren wat voor vorm de relatie man vrouw zou moeten hebben, dat het steeds meer onze eigen verantwoordelijkheid is daar vorm aan te geven. Dat steeds minder mensen zich gedwongen voelen in hypocrisie te leven.
• Dat geldt in nog sterkere mate voor ontkerkelijking. Er zijn mensen die ook dat zien als symptoom van moreel verval. Toen de kerken nog vol zaten, zaten daar heel wat zombie-gelovigen tussen die zonder daar al te veel over na te denken de verantwoordelijkheid voor de zingeving van hun eigen bestaan bij de kerk legden. En wat ik nu links en rechts om me heen zie is dat steeds meer mensen intrinsiek gemotiveerd, van uit hun eigen geweten, met zingevingsvraagstukken bezig zijn en steeds meer doordrongen raken van hun eigen verantwoordelijkheid daarin.
• Vroeger was de dominee of de pastoor de enige persoon waar je terecht kon als je met levensvragen zat. Als je geluk had was dat een wijze man, maar heel vaak kon hij ook niet veel anders dan vanuit dogma’s raad te geven die eerder beknellend dan bevrijdend was.
  En als je nu kijkt hoeveel kennis over de manier waarop we een vervullend en liefdevol leven kunnen leiden er vanuit psychologie, pedagogie en sociologie beschikbaar is gekomen, en hoe razendsnel die kennis door de informatietechnologie verspreid wordt. Dat vind ik ontzettend hoopgevend. Op facebook wordt je er mee doodgegooid. Vaak komt het niet uit boven het niveau van tegeltjeswijsheid, maar het is wel een indicatie voor hoezeer het de mensen bezighoudt.

Kortom, wat ik denk te zien is dat de mensheid op het ogenblik een enorme groeispurt naar meer volwassenheid en meer verantwoordelijkheid voor het eigen leven maakt. De veranderingen lijken steeds sneller te gaan.

Dat is heel goed te zien als ik kijk naar mijn ouders, mijn eigen generatie, mijn kinderen en nu ook weer mijn kleinkinderen, hoe bij elke generatiewisseling allerlei stadia van volwassenheid en zelfkennis op steeds jeugdiger leeftijd worden bereikt. Dan zie ik tot mijn grote verbazing hoe mijn kleinkinderen van twee- drie jaar al bewust met hun emoties omgaan.

Natuurlijk gaat dat met groeistuipen gepaard. En raken er mensen van het padje. dat is van alle tijden. We zijn hier op aarde om fouten te maken en daarvan te leren. Maar de hoofdstroom is onmiskenbaar positief.

En waarom het mij dan niet lukte dankbaarheid te ervaren? Dat had helemaal niets met welvaart te maken. Dat had te maken met heel universele menselijke angsten voor ouder worden en eenzaamheid. Die angsten zorgden ervoor dat ik in een soort grijze denkgevangenis terecht kwam, die me verhinderde contact te maken met de schoonheid van het leven.
En gelukkig heeft alleen al het schrijven van dit stukje die gevangenis een stuk minder knellend gemaakt.

Afbeelding: Naiaden vullen de hoorn des overvloeds. ca 1615

Atelier van Peter Paul Rubens en Jan Brueghel de Oude

klik hier voor een volledige afbeelding

Breng dit blog onder de aandacht van een vriend

reactie van Dick --- 15-Sep-2016 15:25
----------------------------------------------------------------
Mooi en vooral hoopvol stuk tekst. Dank!

reactie van Ria --- 16-Sep-2016 11:07
----------------------------------------------------------------
Jeroen, Wat heb je dit thema prachtig verwoordt. Ook ik probeer op mijn leeftijd (63) die dankbaarheid weer te vinden. Ik ervaar jouw blog als zeer inspirerend en zet me aan het denken. Hopelijk lukt het ons om die “grijze gevangenis te ontvluchten“. Ik las met genoegen dat jij ook de Argentijnse tango beoefent. Deze dans beoefen ik nu sinds een jaar en heb spijt dat ik daar niet jaren eerder mee ben begonnen. Wat kun je daar veel creativiteit en emotie in kwijt en soms zo heerlijk om je helemaal over te geven aan de leider. Ik kijk uit naar jouw volgende blog en wens je alvast een goed weekend. Met vriendelijke groet........

reactie van Jalada Goddijn‐Kopmans --- 16-Sep-2016 11:46
----------------------------------------------------------------
Dag Jeroen, Wat weer een prachtige tekst Jeroen! Mooi om het ook eens van een andere kant te belichten. Ik lees je prachtige, open en eerlijke blogs steeds met veel interesse. Stel je het op prijs als ik het af en toe ook op Facebook deel? Blijf vooral schrijven. Het wordt erg op prijs gesteld! Jalada

reactie van Jalada Goddijn‐Kopmans --- 16-Sep-2016 11:48
----------------------------------------------------------------
Dag Jeroen, Wat weer een prachtige tekst Jeroen! Mooi om het ook eens van een andere kant te belichten. Ik lees je prachtige, open en eerlijke blogs steeds met veel interesse. Stel je het op prijs als ik het af en toe ook op Facebook deel? Blijf vooral schrijven. Het wordt erg op prijs gesteld! Jalada

reactie van carolien --- 17-Sep-2016 19:19
----------------------------------------------------------------
mooi verwoord Jeroen. “ hij observeerde zijn eigen ziel met een telescoop. Alles wat onregelmatig had geleken liet zich nu aanzien als schitterende sterrenbeelden,en werelden verborgen in werelden voegde hij toe aan het bewustzijn. ( Coleridge ⁄ Note books ) (waarbij de “ hij“ staat voor ons allemaal) groet, carolien

Geef een reactie

* verplicht veld